عناوین Survival Crafting (بقا و ساخت و ساز)، طی سالهای اخیر، طرفداران بسیاری را جذب نمودهاند. آزادی عمل بسیار بالای این آثار، در کنار امکان تجربه آنها به صورت چند نفره، از اصلیترین دلایل محبوبیت اخیر آنها به شمار میرود. عنوان Enshrouded یکی از آثار کمتر شناخته شده در این حیطه است، اثری متمایز و کمنظیر که با وعده ارائه آزادی عمل و تنوع غیر قابل وصف، المانهایی از سبکهای دیگر را نیز در خود گنجانده است. در ادامه با کریتیکلنز همراه باشید تا پا به دنیای بکر و کشف نشده Enshrouded بگذاریم.

آواره میان سایهها
این نقد و بررسی بر اساس نسخه مخصوص منتقدین و پس از حدود ۵۰ ساعت تجربه روی پتلفرم PC انجام شده است.
تولد آتش میان سایه
بازی Enshrouded، دنیایی فانتزی را به تصویر میکشد که به واسطه پدیدهای موسوم به Shroud، در تاریکی فرو رفته؛ تنها اثر باقی مانده از تمدن و بشریت، خرابههایی است که اکنون اقامتگاه موجودات پلید زادهشده از همین تاریکی هستتد.
در دل این تاریکی، قهرمانی متولد شده از آتش جاودان، به نام Flameborn، پا به دنیای پلید Embervale میگذارد. وظیفه او، یافتن منشا Shroud و احیا Embervale و بشریت است.
بازیکن در نقش Flameborn ظاهر میشود و بایستی با گشت و گذار و اکتشاف، به دنبال راه حل این مشکلات بگردد. بازی از ارائه مستقیم اطلاعات و پیشزمینه داستانی خودداری میکند. تمامی اطلاعات در مورد Lore بازی، به صورت نوشتههایی در سرتاسر مناطق بازی پراکنده شدهاند و دنیای غرق شده در Shroud و ویرانه تمدنها، خود روایتگر فجایع داستان هستند. اکتفا به روایت محیطی، ضمن ایجاد کنجکاوی در مخاطب، به جنبه اکتشافاتی بازی نیز کمک بسزایی کرده است. گشتن به دنبال پاسخها در میان خطرهای متعدد Embervale و یافتن سرنخ و در پی آن، پاسخها، بسیار رضایتبخش و دربرگیرنده است.
اما Flameborn در این دنیای وسیع، تنها نیست. شخصیتهای غیر قابل بازی (NPC) متعددی در چهار گوشه نقشه پراکنده شدهاند و هرکدام، روایاتی در چنته دارند. حضور این شخصیتها، ضمن جلوگیری از یکنواخت شدن داستان، ابعادی جدید به روایت میافزاید.
در نهایت، گرچه داستان در این سبک، نقشی کمرنگتر ایفا میکند، اما Enshrouded، با دنیای غنی خود، به خوبی بستری برای ارائه روایتی جذاب و در پی آن، گیمپلی متنوع را فراهم میکند.

شمشیر و چکش
بازی Enshrouded در سبک بقا و ساخت و ساز (Survival Crafting) در تاریخ ۱۹ ژانویه ۲۰۲۵، به صورت دسترسی زودهنگام منتشر شد. یکی از اصلیترین دلایل کمتر شناخته شدن این اثر، عرضه تقریبا همزمان آن با عنوان Palworld بود. انتشار این دو اثر با با فاصله زمانی چند روزه و ترند شدن Palworld به واسطه شباهت برخی مکانیکهای گیمپلی آن با سری Pokémon، موجب کمرنگ شدن Enshrouded در بازار ویدئوگیم شد.
اما Enshrouded یک اثر بقا و ساخت و ساز ساده نیست. ترکیب المانهای اکشن نقش آفرینی با سیستم ساخت و ساز کمنظیر و مکانیک بقا بیرحمانه، این عنوان را از سایرین متمایز میسازد. گیمپلی مبارزات این اثر، شدیدا تحت تاثیر المانهای نقش آفرینی قرار گرفته است. علاوه بر وجود لولبندی، حضور یک درخت مهارت بسیار گسترده، امکان ایجاد کلاسهای مختلف، از جنگجو و جادوگر گرفته تا کلاسهای هیبریدی، مانند جنگجو/جادوگر، تنوع خارقالعادهای به گیمپلی بازی، به ویژه مبارزات آن افزوده است. سیستم لولبندی Enshrouded نیز با سایر آثار بقا متفاوت است و بیشتر به عناوین اکشن نقش آفرینی سولزلایک شباهت دارد. علاوه لول کلی بازیکن، بخشی موسوم به Attributes وجود دارد که شامل آماری مانند قدرت، استقامت، جادو و غیره است. با افزایش یک یا چند آمار مشخص و ترکیب آن با مهارتهای خاص، امکان ایجاد دهها کلاس و سبک بازی مختلف ممکن میشود. همچنین در صورت نیاز، امکان تغییر مهارتها با استفاده از تنها چند سکه و انتخاب مهارتهای دیگر برای تغییر سبک بازی نیز ممکن است.
در کنار تنوع وصف ناپذیر کلاسها و سبکهای بازی، آیتمها، سلاحها و زرهها نیز تنوع بسیاری دارند. هر سلاح یا زره، برای یک کلاس مخصوص طراحی شده، بنابراین با ترکیب تمامی این موارد، بازیکن میتواند یک کلاس کاملا بهینه و سبک بازی لذتبخش را خلق کند.
در بخش مبارزات، باری دیگر وجود المان اکشن نقشآفرینی، موجب ایجاد تنوع، جذابین و چالش در گیمپلی Enshrouded میگردد. مبارزات تن به تن متنوع و چالش برانگیز هستند. دهها نوع سلاح مختلف برای گزینش وجود دارند، از شمشیر و سپر گرفته تا خنجر و شمشیرهای غولآسا و هرکدام، سبک بازی خاص خود را ارائه میدهند. به طور مثال، شمشیرهای تک دستی، امکان دفع حملات (Parry) را ممکن میسازند یا شمشیرهای دو دستی، امکان درهم شکستن دفاع دمشنان را فراهم میکنند.

علاوه بر تنوع کمنظیر سلاحهای تن به تن، سایر سلاحها و جادوها نیز از تنوع بسیار بالایی برخوردارند. بیش از دهها نوع کمان و جادوی مختلف برای آسیب زدن به دشمنان در بازی گنجانده شده؛ برای هر کمان و جادو نیز تعداد زیادی مهمات مختلف در نظر گفته شده است، از پیکانهای آتشین گرفته تا جادوی الکتریسیته، همگی در Enshrouded جا خوش کردهاند.
دشمنان بازی نیز از تنوع حائز اهمیتی برخودارند و هرکدام نقاط قوت و ضعف مختص خود را دارند؛ به طور مثال، برخی به جادو و برخی دیگر به ضربات فیزیکی مقاوم هستند. از این رو، بازیکن بایستی بسته به نیاز خود، سبک بازی مناسب برای مقابله با دشمنان برا بگزیند. در نتیجه، نیاز به استفاده از چندین نوع سلاح مختلف در طول بازی به صورت غیر مستقیم، به ضرورت بدل می گردد و نتیجه آن، تنوع مضاعف بر گیمپلی کمنظیر بازی است.
اما بزرگترین برگ برنده بازی Enshrouded، به سیستم ساخت و ساز آن باز میگردد. این اثر از یک موتور اختصاصی تحت عنوان Holistic Engine بهره میگیرد که امکان پیادهسازی شخصیسازی و ساختار بلوک به بلوک (Voxel-Based Construction) را مهیا میسازد. از این رو، ساخت و ساز در Enshrouded با دقت کمنظیر و همچنین، تنوعی خارقالعاده ممکن میشود. به لطف موتور بازیسازی خاص این اثر، تمامی عناصر موجود در محیط بازی، قابل تخریب هستند. از طرفی، امکان ساخت سازههای متنوع، با بهرهگیری از تنوع بسیار بالایی از بلوکها ممکن است. از این رو، این اثر آزادی عمل وصفناپذیری در اختیار بازیکن، برای ساخت و ساز قرار میدهد؛ امکان ساخت سازههایی نظیر ویلاهای ساده آجری تا قصرهای باشکوه، به لطف سیستم ساخت و ساز این اثر میسر شده است.
سیستم پیشرفت بازی نیز حائز اهمیت است. روند پیشرفت در چنین آثاری، از اهمیت بالایی برخوردار است؛ به طور مثال، اگر از لحظات ابتدایی بازیکن به تمامی نقاط دنیای بازی به آسانی دسترسی داشته باشد، جنبه اکتشاف و گشت و گذار از آن اثر حذف میگردد. در عنوان Enshrouded، دسترسی به مناطق جدید، ملزم به ساخت ابزارهای خاص و شکست باس مخصوص آن منطقه است. بنابراین، روند پیشرفت بازیکن از ابتدا تا انتهای بازی، از تعادل قابل قبولی برخوردار بوده و کنجکاوی مخاطب برای دسترسی به مناطق جدیدتر را برانگیخته میکند.

گرچه اثر Enshrouded همچنان در مرحله دسترسی زودهنگام (Early Access) به سر میبرد، اما از تنوع عالی برخوردار است؛ از زمان عرضه نسخه دسترسی زودهنگام تاکنون، این اثر بهروزرسانیهای متعددی دریافت نموده که شامل افزونههایی بر جهان وسیع بازی، آیتمها و دشمنان میشود. تیم توسعه دهنده نیز وعده گسترس بیش از پیش Embervale و محتوای اضافی تا زمان انتشار نسخه کامل را داده است. در نتیجه، میتوان انتظار داشت که این اثر، به درجهای بهتر، وسیعتر و متنوعتری از وضعیت عالی کنونی خود دست یابد.
به لحاظ ارزش تجربه دوباره، بایستی خاطرنشان شد که به واسطه تنوع بسیار بالا، امکان شخصیسازی کامل درجه سختی و حالت کو-آپ یا چندنفره، این اثر از ارزش تجربه دوباره کمنظیری برخوردار است. اتمام بخش داستانی نسخه دسترسی زودهنگام، کاملا به روند پیشرفت بازیکن بستگی دارد، اما به طور معمول بین ۳۰ تا ۵۰ ساعت به طول میانجامد. در صورت انجام تمامی محتوای فرعی، این زمان به بیش از ۱۰۰ ساعت میرسد که با در نظر گرفتن تنوع و تکرارپذیری بالا، میزانی کاملا رضایتبخش و عالی محسوب میگردد. به واسطه امکان شخصیسازی کامل درجه سختی، اتمام بازی حتی به صورت تکنفره، گرچه چالشبرانگیز، اما ممکن است؛ برخلاف برخی آثار مشابه، Enshrouded به هیچوجه مخاطب را مجبور به انجام بازی به صورت کوآپ برای شکست برخی چالشهای سختتر نمیکند و نهایتا تجربه آن حتی به صورت تکنفره، مفرح و لذتبخش است.

معجون زیبای پیکسلها
به لحاظ بصری، بازی Enshrouded، یکی از زیباترین تجربیات در این ژانر را ارائه میکند. معمولا آثاری که از فیزیک Voxel-Based بهره میگیرند -مانند اثر Teardown- دارای استایل هنری پیکسلآرت یا سبکی مشابه آن بوده و معمولا به لحاظ طراحی هنری، تقریبا مشابه بکدیگر و فاقد آرتاستایل منحصر بفرد هستند. در عین حال، Enshrouded سبکی هنری خاص خود را در ضمن استفاده از این مکانیک ارائه میدهد. سبک هنری این اثر، تلفیقی از سبک فانتزی با واقعگرایانه است؛ معجونی بینظیر که با چاشنی فیزیک و تخریبپذیری عالی، به تکامل بینظیری دست یافته است.
استفاده از موتورگرافیکی شخصیسازی شده، نه تنها طراحی بصری خاصی را ارائه کرده، بلکه به لحاظ فنی نیز عملکرد خوبی از خود نشان میدهد. این اثر دارای تنظیمات گرافیکی گستردهای است، از نورپردازی ساده گرفته تا رهگیری پرتو، همگی در تنظیمات گرافیکی این بازی گنجانده شدهاند.
از این جهت، امکان تجربه آن روی سیستمهای قدیمیتر نیز امکانپذیر است؛ گرچه تنظیمات گرافیکی بالاتر، در ضمن ارائه تفاوت کاملا محسوس، حتی سیستمهای بالارده را نیز به چالش میکشند.
گرچه از منظر فنی، این اثر بینقص نیست. بارگذاری کند برخی بافتها، به ویژه در فواصل دور دست و ضعف در انیمیشنهای NPCها، از برخی نواقص ریز و قابلچشم پوشی این اثر هستند. به یقین در طی بهروزرسانیهای آینده، چنین مشکلات کوچک نیز رفع یا کمرنگتر خواهند شد.

ضربآهنگ بقا
طراحی صدا و موسیقی Enshrouded، به بهترین نحو ممکن مخاطب را غرق در حال و هوای بقا در دنیای فانتزی Embervale میکند. هنگام خلق جهانهای فانتزی، نقش صداهای محیطی بسیار پررنگ و مهم است، صدای طبیعت اطراف و موجودات پیرامون آن و ترکیب آن با ضربآهنگهای ملایم، همواره فرمولی بوده که موجب موفقیت بسیاری از آثار در این ژانر شده است. اثر Enshrouded نیز همین فرمول موفق را دنبال میکند. صداهای محیطی همگی نقش مهمی در ایجاد دربرگیرندگی و حس انزوا در مخاطب را ایفا میکنند. تمام این اصوات، به بهترین نحو و با کیفیت تمام خلق شدهاند تا یک تجربهی شنوایی عالی را رقم بزنند.
موسیقی این اثر نیز جای تحسین دارد. موسیقی ملایم این اثر به خوبی با اصوات محیطی همسان شده و به ارائه تجربهای گیراتر کمک میکند. هر منطقه بازی، بسته به شرایط محیطی، موسیقی مختص خود را دارد و این موسیقی، به خوبی حس و حال گشت و گذار در آن منطقه را به بازیکن القا میکند.
