توسط 
در حال حاضر صنعت بازی‌های ویدئویی به یکی از اصلی‌ترین بسترهای انتقال افکار و فرهنگ به دیگر نقاط جهان تبدیل شده است. تا جایی که بسیاری از کشورها به واسطه شرکت‌های بزرگ این حوزه یا گروه‌های مستقل با این هدف در حال ساخت بازی هستند. این بازی‌ها از معرفی ابر قهرمان‌های خیالی یک کشور تا افسانه‌ها، فرهنگ، زبان و تاریخ کشوری دیگر را در برمی‌گیرند. به همین ترتیب «Awaceb» هم یک استودیو بازی‌سازی مستقل است که تنها 12 نفر اعضای آن را تشکیل می‌دهد. شرکت Awaceb سال 2023 یک بازی با نام «چیا» (Tchia) را تولید کرد که به سرعت مورد تحسین قرار گرفت و اکنون این اثر برای نینتندو سوییچ نیز منتشر شده است.
بازی Tchia با هدف معرفی یک فرهنگ کمتر شناخته شده ایجاد شد که به بهترین شکل ممکن به آن دست یافته است. این بازی اکنون برای ویندوز، PS4، PS5، Xbox one، Xbox Series X|S و Switch در دسترس قرار دارد. در ادامه با نقد نسخه سوییچ این اثر همراه کریتیک لنز باشید.
چیا، دختری از جنس روح
این نقد و بررسی بر اساس نسخه‌ی ارسال شده از سوی سازندگان و پس از 10 ساعت تجربه روی کنسول سوییچ نوشته شده است.
همان‌طور که در مقدمه گفته شد، هدف اصلی ساخت بازی Tchia، معرفی یک فرهنگ کمتر شناخته شده در سراسر جهان است. این بازی در مجمع‌الجزایر کوچکی از ملانزی کالدونیای جدید در شمال شرقی سواحل استرالیا رخ می‌دهد. داستان در رابطه با دختری به نام چیا است که همراه پدرش در جزیره کوچکی به نام Umi زندگی می‌کند. خانواده چیا در این جزیره زندگی خوب و راحتی دارند تا این که به آن‌ها حمله شده و پدرش ربوده می‌شود. در این میان چیا متوجه قدرت خاص خود با نام پرش روح (Soul Jumping) می‌گردد و هدفش به ماجراجویی برای نجات پدر تغییر می‌کند.
داستان بازی به طور کامل بر اساس افسانه‌های ملانزی نوشته شده و قابلیت نگه داشتن مخاطب تا آخرین لحظه را در خود دارد. به خصوص که شما نمی‌توانید گام بعدی را در این ماجراجویی حدس بزنید و همواره با چیزهایی جدید روبه‌رو خواهید شد. این که داستان تا چه حد می‌تواند تیره شود شما را مجذوب خود خواهد کرد. این تعهد سازندگان به نمایش فرهنگ تا جایی پیش رفته است که حتی دیالوگ‌ها نیز تنها به «درِهو» (Drehu)، زبان گفتاری ملانزی، ضبط شده است تا مخاطبان با آن آشنا شوند؛ بنابراین شما باید تنها به زیر نویس متکی باشید.
این مسئله را در معماری، نوع غذای و تقریبا تمام بخش‌های بازی به وضوح مشاهده خواهید کرد.
جزیره‌ای پر جنب و جوش
بازی Tchia یک عنوان اکشن ماجراجویی سوم شخص، به صورت جهان باز است. شما بازی را در یک جزیره آرام شروع می‌کنید. به تفریح، نواختن موسیقی و جمع‌آوری مروارید از کف دریا مشغول می‌شوید؛ اما به مرور و با دستیابی به قدرت پرش روح، سطح و تنوع فعالیت‌ها افزایش پیدا می‌کند.
پرش روح در Tchia به شما اجازه می‌دهد تا کنترل همه حیوانات و اشیا کوچک را در دست بگیرید. در واقع بیش از 30 نوع حیوان و اشیا برای این مسئله طراحی شده و صدها عدد از آن‌ها در نقشه پخش شده‌اند. شما به حیواناتی مانند گوزن، گراز، سگ، گربه، انواع پرندگان، حشرات و ماهی‌ها دسترسی خواهید داشت که هر کدام قدرت خاص خود را دارند. برای مثال سگ و گراز امکان کندن زمین را به شما می‌دهند. گربه امکان دید در شب دارد. ماهی‌ها اجازه نفس کشیدن زیر آب را می‌دهند و خرچنگ طناب‌ها را می‌برد؛ اما اصلی‌ترین تغییر را هنگامی حس خواهید کرد که کنترل پرندگان را در دست بگیرید. به کمک آن‌ها و پرواز از بالای محیط‌ها، دید کلی شما نسبت به محیط تغییر می‌کند و حس جالبی برای انتقال و دیدبانی به شما می‌دهد؛ بنابراین شما با سه محیط زیر آب، سطح زمین و آسمان مواجه خواهید شد که تنوع بسیار بالایی ایجاد می‌کند.
پرش روح روی اشیا نیز به همان شکل جانوران است؛ اما از جذابیت کمتری بهره می‌برد. شما می‌توانید به یک سنگ یا نارگیل وارد شده و در قالب آن به صورت مخفیانه از جلوی چشم دشمن رد شوید. یا با وارد شدن به دل فانوس از نور آن در تاریکی استفاده کرده، اطراف را به آتش بکشید. این که چگونه از این قابلیت‌ها برای پیشرفت در بازی استفاده کنید کاملاً به شما بستگی دارد و معمولاً بیش از یک راه برای رسیدن به هدف وجود خواهد داشت. می‌توانید در تاریکی از چراغ قوه استفاده کنید، فانوس شوید یا به گربه تغییر شکل دهید.
علاوه بر پرش روح، شما کارهای بسیار دیگری نیز در نقشه بازی خواهید داشت. برای مثال می‌توانید در رقابت‌های تیراندازی و سرعت شرکت کنید. به نقاط دیده‌بانی بروید. صندوقچه‌ها را پیدا کنید. میوه‌های استقامت را جستجو کنید یا برای استراحت در کمپ‌ها بروید. برج سنگی درست کنید و فعالیتهای گوناگون دیگری انجام دهید. شما حتی می‌توانید به مرور زمان، با نواختن موسیقی‌های مختلف اقدام به تغییر وضعیت شبانه‌روز کرده یا موجودات مختلفی را برای انجام پرش روح روی آن‌ها احضار کنید. همچنین اگر حس کردید که مدت زمان کنترل اشیا و جانوران کم است با جستجو در مقبره‌های باستانی و تکمیل آن‌ها نوار کنترل روح خود را افزایش دهید. به علاوه به مانند آثار اخیر افسانه زلدا یک نوار استقامت دارید که به شما اجازه می‌دهد از در و دیوار بالا بروید.
بازی حتی یک مجموعه مأموریت مخفی شکار گنج دارد که یک کلید، نقشه قدیمی و تصویر نا واضح به شما می‌دهد و باید با همان اطلاعات محدود محل صندوق را پیدا کنید. بیش از 20 صندوق گنج در بازی وجود دارد که هر کدام از آن‌ها مهارت مشاهده و نوع استفاده از پرش روح شما را به چالش خواهند کنید.
فعالیت‌ها بیش از چیزی است که در این متن ذکر شد و حتی دو فعالیت در یک دسته یکسان، شباهتی به هم ندارند. از طرفی شما در هر گوشه از نقشه بازی کاری برای انجام دادن دارید و اصلاً حس نمی‌کنید با یک محیط خالی و بدون روح مواجه هستید.
به وقت نبرد.
اگر فکر کردید در بازی Tchia شما فقط با یک محیط آرام مواجه هستید، کاملاً اشتباه می‌کنید. هدف نهایی شما در بازی شکست دادن خدای پلیدی به نام مِآورا (Meavora) است و هر چه در داستان جلوتر می‌روید، بازی تاریک‌تر می‌شود. در تمام محیط بازی کمپ‌هایی وجود دارد که سربازان مِآورا در آن حضور دارند. این سربازان در دو دسته برج‌های چوبی و آدمک‌های پارچه‌ای تقسیم می‌شوند که باید با آن‌ها مبارزه کنید. شما هیچ سلاحی برای مبارزه مستقیم با آن‌ها ندارید؛ اما با کنترل گالن بنزین، فانوس یا سنگ‌های انفجاری یا چند روش دیگر باید به دشمن‌ها نزدیک شده و آن‌ها را به آتش بکشید. این شیوه نبرد در ابتدا کمی نامأنوس به نظر می‌رسد؛ اما پس از چند نبرد، خود به یک فعالیت لذت بخش در بازی تبدیل می‌شود.
از طرفی در نظر داشته باشید که هیچ میزان جانی برای شما در نظر گرفته نشده و همان نوار استقامت وظیفه نمایش سلامتی را نیز بر عهده می‌گیرد؛ بنابراین زمانی که از دشمنان ضربه بخورید یا شما را در تله‌ها گرفتار کنند؛ اگر استقامت شما تمام شود خواهید مرد و به نزدیک‌ترین کمپ خود منتقل می‌شوید.
جزایر ملانزی
بازی Tchia با استفاده از موتور آنریل انجین 4 (Unreal Engine 4) توسعه داده شده است. با وجود این به دلیل کوچک بودن تیم سازنده نباید انتظار گرافیک بسیار بالایی داشته باشید. در مقابل سازندگان این موضوع را در بخش هنری جبران کرده‌اند. جهان بازی در همه بخش‌های خود از جزئیات بسیار بالایی بهره می‌برد و محیط‌های گوناگونی را پیش روی شما می‌گذارد؛ به عبارت دیگر با حضور در جنگل و مراتع سر زندگی و با رفتن به شهرها و کارخانه‌ها بی‌روحی موجود در آن را به طور کامل حس خواهید کرد. بازی همچنین یک دوربین و Photo Mode کامل و جذاب در اختیار شما قرار می‌دهد تا بتوانید از جایی به بعد هر تصویری که می‌خواهید را ثبت کنید.
موسیقی‌ها و افکت‌های صوتی نیز به طور کامل با توجه به فرهنگ حاکم بر ملانزی انتخاب و در بهترین لحظات از آن‌ها استفاده می‌شود. در نتیجه در این بخش نیز با کمبودی مواجه نخواهید شد.
با وجود همه نکات مثبت، بازی روی سوییچ از یک مسئله رنج می‌برد. عمق دید شما کم است و اشیایی که در دور دست قرار دارند بعضی مواقع با نزدیک شدن به آن‌ها دیر بارگذاری شده یا به یک‌باره ظاهر می‌شوند. از طرفی به هر میزان اشیا یا جانوران متحرک از شما دورتر باشند، از نرمی حرکات آن‌ها کاسته می‌شود. به این معنی که به جای یک جابه‌جایی روان، یک پرنده را می‌بیند که در سمت راست صفحه قرار دارد و در فریم بعد چندین قدم جلوتر ظاهر می‌شود. هر چند این مشکل جلوی تجربه بازی و لذت از آن را نمی‌گیرد؛ اما توی ذوق مخاطب خواهد زد.
