شش سال طول کشید تا بازی Octapath Traveler پای خود را به کنسولهای بازی سونی و مایکروسافت باز کند. شش سال انتظار برای عرضه بازی هشت قهرمان که احتمالاً برای دوستداران بازیهای JRPG مدتزمان سختی بوده چرا که فرصت تجربه یکی از بهترین عناوین این سبک بازیها در سالهای اخیر را پیدا نکرده بودند. در روزهای اخیر هر دو نسخه بازی Octapath Traveler طی یک باندل برای کنسولهای نسل هشتم و نهم سونی عرضه شده و حالا فرصت خوبی است که افراد بیشتری در دنیا با این شاهکار آشنا شوند. اگر به بازیهای نقشآفرینی ژاپنی یا بازیهای انقلابی و متفاوت علاقه دارید، با کریتیک لنز همراه باشید تا نگاهی دقیقتر به بازی Octapath Traveler داشته باشیم.
هشت دلاور
این نقد و بررسی بر اساس نسخه منتقدین و پس از 16 ساعت تجربه نسخه PS5 نوشته شده است.
تجربه جدیدی از بازیهای نقشآفرینی
بازیهای نقشآفرینی در ایران جزو ژانر محبوبی در بین آحاد گیمرها قرار نمیگیرند. خاستگاه اصلی بازیهای نقشآفرینی از سرزمینهای شرق دور بوده و برخی از آداب و سنن کشور ما با فرهنگ شرقی گره خورده اما بهنظر میرسد دستکم در سبک بازیهای ویدیویی، چندان با ژاپنیها همنظر نیستیم. بازیهای نقشآفرینی در ایران به سمت دو گروه سوق داده میشوند: یک گروه که از این بازیها متنفر هستند و اصلاً علاقهای به تجربه آن ندارند و یک گروه که عاشقانه این عناوین را میپرستند و خوراک روز و شبشان همین سبک بازیها است. معمولاً کمتر کسی در حد وسط این معادله قرار میگیرد مگر با مطرح شدن اسم و رسم یک سری عناوین RPG که شاخک همه گیمرها را تیز کند. بازی Octapath Traveler گزینه مناسبی برای برانگیختن حس کنجکاوی گیمرهای ناآشنا با بازیهای نقشآفرینی کلاسیک است؛ عنوانی درخشان که با نگاهی به گذشته این سبک بازیها و مدرن کردن سبک آنها، یک بازی امروزی جذاب را پدید آورده است.
اسکوئرانیکس که از بزرگترین کمپانیهای بازیسازی بهشمار میرود با ساخت بازی Octapath Traveler یک سبک جدید گرافیکی را خلق کرد که پس از آن توسط خودش چندین بار دیگر نیز مورد استفاده قرار گرفت. کارشناسان نام 2D HD را به حال و هوای گرافیکی بازی Octapath Traveler برچسب زدهاند و همانطور که از اسمش برمیآید ما در این سبک گرافیکی با عنوانی روبرو هستیم که تداعیکننده بازیهای رترو و کلاسیک بوده اما المانهای نوآورانه و امروزی فنی از منظر گرافیکی نیز در آن دیده میشود. طراحی بازی به سبک پیکسلآرت ۱۶ بیتی بوده و از آنسو ویژگیهایی در ساخت انیمیشنها و یا عناصری مانند نور و آب و… در بازی بهکار گرفته شده که نشان میدهد بازی متعلق به چند دهه گذشته نیست.
بازی Octapath Traveler داستان هشت دلاور را روایت میکند که هر یک در سرزمینی متفاوت با داستانی متفاوت به ما شناسانده میشوند. درواقع ما قرار نیست در این بازی با یک داستان واحد روبرو باشیم و شاهد هشت خرده داستان متفاوت با کاراکترهایی کاملاً متمایز نسبت بهیکدیگر روبرو خواهیم بود. هر کاراکتر شخصیتپردازی خود را دارد و داستانی که برای روایت قصه او بهکار برده شده نیز قرابت معنایی با سایر داستان دیگر کاراکترها ندارد. شما در ابتدای بازی انتخاب میکنید که در نقش کدام قهرمان میخواهید بازی را آغاز کنید و تقریباً کمی کمتر از ۱۰ ساعت درگیر تجربه بازی با این شخصیت میشوید. همانطور که گفته شد بهطور کلی هشت قهرمان در بازی وجود دارد که تمام کردن داستان همه آنها چیزی حدود ۶۰ ساعت زمان میبرد.
در بین قهرمانان بازی ما شاهد شخصیتهایی متفاوت با سبک و استایل پوشش و مبارزهای متفاوت هستیم و سازندگان تنوع خوبی در این بخش گذاشتهاند. شما میتوانید البریک شوالیه باشید و با شمشیر و سپر خود داستان رونینوار زندگی او را تماشا کنید که قصد انتقام از همرزمان سابق خود را دارد. از آنسو میتوانید در نقش تریون ظاهر شوید که دزدی قهار بوده و طی یکی از سرقتهایش وارد یک سلسله ماجراهای عجیب و غریب میشود. ترسا دیگر شخصیت بازی است که یک دختر تاجر و بهاصطلاح بیزینسوومن بوده که تصمیم میگیرد با گشتن دور دنیا، علم اقتصاد و تجارت را از سایر نقاط دنیا هم بیاموزد. سایروس دیگر شخصیت قابل بازی این عنوان است که استاد شاهزادههای سلطنتی به شمار رفته و زندگی جالبی دارد. پریمرز هم دختری رقاصه است که گذشته تاریکی دارد و بهدنبال خونخواهی از قاتل پدرش است و آلفین هم که یک پزشک دهکده است و برای یافتن دارویی برای یک بیماری شایع شده در روستا تصمیم میگیرد تا به دور دنیا بگردد. در نهایت افیلیا و هانیت را داریم؛ یکی راهب و دیگری شکارچی که بازی سرنوشت زندگی هر یک را تحتالشعاع خود قرار داده و کاری میکند تا آنها مجبور به ترک خانه شده و دور دنیا بگردند.
داستانهای حاضر در بازی Octapath Traveler بایکدیگر تداخلی ندارند و قهرمانان همدیگر را نمیبینند. اسکوئرانیکس در سال گذشته با عرضه ریمستری از بازی قدیمی خود یعنی Live A Live یک بازی با چند قهرمان و چند روایت عرضه کرد که با وجود یک دشمن مشترک، داستانها به یکدیگر ربط پیدا میکردند. شخصاً ارتباط داستانی بازی Live A Live را یکی از برگهای برنده این سری که در سبک و سیاق همین بازی Octapath Traveler ساخته شده میدانم اما واقعیت اینست که نبود ارتباط آنچنان هم به بازی ضربه نزده است. درواقع شاید بتوان این موضوع را به فال نیک هم گرفت و به بازی مثل سریالی آنتولوژی (سریالهایی که هر قسمت یا هر فصل آن داستان مستقل و مجزایی دارند، مثل فارگو) نگاه کرد.
نباید فراموش کنید که در خلال پیشروی در بازی اصلی شما شاهد دهها مأموریت فرعی یا همان Side Quest هم هستید که انجام آنها شما را با داستان بازی بیشتر درگیر میکند. برخی ویژگیها نیز در تعدادی از کاراکترها وجود دارد که با آن میتوانید در داستان بازی بیشتر غرق شوید. بهعنوان مثال قابلیت ذهنخوانی یکی از شخصیتها شما را بیشتر درگیر داستان بازی میکند و بهطور کلی میتوان ادعا کرد که سازندگان محتوای مناسبی را برای یک تجربه بیش از ۶۰ ساعته در اختیار گیمر قرار میدهند.
معجونی با طعم قدیم و جدید
بازی Octapath Traveler سعی کرده تا ادای دین بزرگی به بازیهای نقشآفرینی کلاسیک داشته باشد. روح گیمپلی بازی ترکیبی از خلاقیت و نوآوری و همچنین وامگیر از برخی مکانیزمهای بازیهای قدیمی است. شما در بازی یا در حال گشت و گذار در شهرها و مکانها و گفتگو و داد و ستد با دیگران هستید یا اینکه در محیطهای بزرگتر در حال مبارزه با دشمنان و شناخت دنیای پهناور بازی هستید. در حالت دوم زمانی که وارد میدان مبارزه با دشمنان متنوع بازی میشوید، باید بدانید که قرار است یک مبارزه نوبتی را تجربه کنید و طعم اصیل بازیهای JRPG را بچشید. در مبارزات نوبتی درست مانند بازی شطرنج یا هر بازی رومیزی دیگر، یک دور شما و یارانتان میتوانید اقدامات لازم را علیه تیم روبرویی انجام دهید و یک دور هم نوبت آنها است که هر آنچه در چنته دارند را رو کنند و شما را به سمت شکست پیش ببرند. این سبک مبارزه در نگاه اول یک نبرد کند و حوصلهسربر است اما اگر تاکنون وارد اینگونه نبردها در بازیها نشدید، کمی به آن زمان دهید تا شما را به چالش بیندازد و از قدرت استراتژی و تصمیمگیریتان استفاده کنید. بازیهای دارای سبک مبارزه نوبتی بهشدت گیمر را درگیر خود میکنند و شاید مبارزاتی سریع عرضه نکنند اما شما را با جنگی نفسگیرانه علیه دشمنان روبرو میکنند که نیاز به تفکر و انتخاب درست هر حرکت در میدان پیکار است.
شما در بازی Octapath Traveler بعد از حمله کردن به دشمن میتوانید با نگاهی به کادر کوچکی که کنار آنها قرار دارد نقاط ضعف آنها را پیدا کنید. ممکن است یکی با سلاحهای سرد زودتر ناکار شود و یکی دیگر به جادو آلرژی داشته باشد و در برابر آن ضعیف شود. پیدا کردن نقطه ضعف از نکات مهمی است که باید طی مبارزات به ریسمان آن چنگ زیادی بزنید چرا که شما را دو هیچ از دشمن جلو میاندازد. دشمنان پس از اینکه شما به نقطه ضعفشان حمله میکنید برای چند لحظهای متوقف هم میشوند و ضرباتی که از شما دریافت میکنند، بیشتر از پیش دمار از روزگارشان در میآورد. طی مبارزه باید حواستان به چند نوار مهم از جمله HP که خط سلامتی شما بوده و همچنین نوار SP که امکان پیاده کردن ضربات ویژه را برایتان به همراه دارد، باشد. از این موارد مهمتر باید به مکانیزم بوست اشاره کرد که با بالا رفتن آن طی هر مبارزه، قدرت ضربات شما بیشتر شده و با زور بیشتری به ملاج او حمله کنید. باتوجه به انتخاب هر کاراکتر، شما با سبک مبارزه خاص و اسلحههای منحصربهفرد هر یک از قهرمانان روبرو خواهید شد. در طول بازی با پیشروی در مراحل میتوانید با JP که به دست میآورید مهارتهای جدیدی برای کاراکتر خود بخرید و او را قدرتمندتر سازید. این مهارتهای جدید با استفاده از مقدار مشخصی MP در هنگام حمله به دشمن پیادهسازی شده و میتواند شما را پیروز مبارزه کند. در کنار همه این موارد امتیاز EXP را نیز نباید فراموش کرد که منجر به Level Up شدن شما میشود و کاراکتر را به فردی قویتر و شکستناپذیرتر تبدیل میکند.
جادوگر شمشیرزن و شمشیرزن شفاگر و…!
هر کاراکتری را که انتخاب کنید پس از تجربه یکی دو ساعته در روایت آن کاراکتر، ویژگی «شغل» به شما معرفی میشود. شما با پیدا کردن و فعالسازی هر شغل در نقشه پهناور بازی میتوانید مبارز خود را تبدیل به قهرمانی همهفن حریف کنید و یک جادوگر شمشیرباز و حتی یک شفاگر تیرانداز داشته باشید! یادتان باشد که تک تک کاراکترها ویژگی منحصر به فرد خود را دارند که از آنها میتوان در طول بازی استفاده کرد و به قدرتمند شدن کاراکتر و شناخت بهتر شخصیتها و آشنا شدن با پیشینه آنها کمک کرد. مثلا هانیت شکارچی که رابطه خوبی با درندگان دارد میتواند دشمنان حیوان را رام کند و آنها را تبدیل به ارتش خود در سایر مبارزات کند و تئورین دزد هم با سرقت از خانهها و شخصیتها میتواند آیتمهایی در اختیار شما قرار دهد که با هیچ کاراکتر دیگری هرچقدر هم که کند و کار کنید، به آنها نرسید.
تیم اسکوئرانیکس با علم براینکه اکثر مخاطبین جهانی بهدنبال صداگذاری شخصیتها هستند، تمامی دیالوگهای اصلی بازی را صداگذاری کرده و با استفاده از دوبلورهای ماهر، حس و حال زندهتری به بازی خود بخشیده است. من شخصاً همیشه پیشنهاد میکنم در انجام یک بازی ژاپنی، حتماً با صدای اصلی بازی یعنی زبان متعلق به مردم سرزمین آفتاب (ژاپنی) بازی را تجربه کنید و در اینجا هم همین توصیه را تکرار میکنم. اساساً صداپیشگان ژاپنی جان و مایهای که برای کار میگذارند یک سر و گردن از صداپیشگان سایر ملل بیشتر بوده و میتوانند به شناخت ما از کاراکتر و همذاتپنداری بیشتر گیمر با این شخصیتها، کمک شایانی کنند. موسیقی بازی نیز در هر بخش داستانی متعلق به همان فضا و حال و هوا بوده و ساخت این تعداد موسیقی متفاوت و جذاب از جمله اقدامات تحسینبرانگیز تیم سازنده بازی بوده است.