هنگامی که نگاهی به تاریخچه بازیهای ویدئویی میاندازیم، آثار موفق بسیاری به چشم میخورند که برخی ترکیبی از ایدههای جاهطلبانهای بودهاند که شاید در نگاه اول، غیر منطقی به نظر میرسیدند، حتی برخی از این آثار نیز با چنین ایدههایی، سبک منحصر به فرد خود را ایجاد نمودهاند. عنوانی که در این مقاله به نقد و بررسی آن خواهیم پرداخت، از این دسته آثار جاه طلبانه است. تقریبا یک سال پیش، استودیو تازه کار Yellow Brick Games، از اولین ساخته خود، اثری در سبک نقش آفرینی فانتزی، یعنی Eternal Strands رونمایی کرد. این عنوان، یک پروژه بزرگ و بسیار جاهطلبانه، به ویژه برای یک استودیو تازه کار محسوب میشد. چرا که، بازی Eternal Strands، بسیاری از المانهای کلیدی آثاری همچون Dragon’s Dogma و Shadow of the Colossus را در گیمپلی خود جای داده و آنها را با مکانیکهای مشابه دیگری از آثار برجستهای همچون The Legend of Zelda: Breath of the Wild ترکیب کرده است. در نگاه اول، این عنوان عالی به نظر میرسد. فقط تماشا کردن تریلر زیبا و خوش رنگ و لعاب این اثر برای مجذوب کردن مخاطب کافی است. اما آیا این فرمول عجیب و غریب، میتواند تجربهی جذابی را برای مخاطبین رقم بزند، یا این عنوان هم مانند صدها اثر جاهطلبانه دیگر شکست میخورد؟ در ادامه با کریتیکلنز همراه باشید تا ضمن پاسخ به این سوالها، نقد و بررسی جامعی از بازی Eternal Strands داشته باشیم.
تار و پودهای جادویی
این نقد و بررسی بر اساس نسخه مخصوص منتقدین و پس از حدود ۳۰ ساعت تجربه روی پلتفرم PlayStation 5 انجام شده است.
قلمرو مرده جادوگران
بازیکن، کنترل شخصیتی به اسم برین (Brynn) را به دست میگیرد. شخصیت Brynn، یک جادوگر کنجکاو است که پس از ملحق شدن به گروهی کوچک متشکل از جنگجویان و جستجوگران علم، سعی دارد تا رازهای پنهان تمدنی کهن، موسوم به Enclave را برملا کند. مردمان Enclave، پیشروان علم و جادو محسوب میشدند و ضمن اینکه خود را از سایر تمدنها منزوی ساخته بودند، با دست یابی به تکنولوژی بسیار پیشرفته، تمدنی آیندهنگرانه را به وجود آورده بودند. اما متاسفانه، حتی تکنولوژی پیشرفته Enclave نیز موفق به نجات آنها از دست نیروهای طبیعی، یا بهتر است بگوییم غیر طبیعی، نشد. طوفان مرموزی متشکل از نیروی جادو، سرتاسر این تمدن را پوشاند و منجر به نابودی تمامی ساکنین آن و مفقود شدن تکنولوژی آنها شد. هدف اصلی Brynn و همراهانش، کشف رازهای این تمدن گمشده و دستیابی به تکنولوژی آنها است.
بخشهایی از داستان بازی، به ویژه قسمتهای مهمتر، از طریق انیمیشنهای کوتاه جذابی روایت میشود که به لحاظ کیفیت ساخت، دست کمی از عناوین بزرگ AAA ندارد. بخش عمده داستان نیز از طریق دیالوگهای مصوری، مشابه به عناوین سبک Visual Novel روایت میشود. داستان اصلی این عنوان نیز، بین ۲۰ تا ۲۵ ساعت، بسته به انجام محتوای فرعی، به طول میانجامد.
به طور خلاصه، داستان Eternal Strands، فقط در نگاه اول جذاب است. از اصلیترین مشکلات داستان این اثر، آهنگ روایت بسیار آهسته و نامنظم آن است. در بخش آغازین بازی، اتفاقات مهمی رخ میدهد که بازیکن را تشنه به فهمیدن ادامه ماجرا و کاوش رازهای نهان میکند، اما این روند، پس از رسیدن به اولین بخش یا Act بازی، به فراموشی سپرده میشود. این روند کند تا اواخر بخش دوم داستان وجود دارد. باری دیگر از بخش دوم تا اواخر بخش آخر، آهنگ داستان به کندی قبل باز میگردد. در نهایت، یک پایان ضعیف و فراموش شدنی، این آهنگ نامتوازن و ماجراجویی طاقت فرسا را به انتهای راه میرساند.
داستان Eternal Strands، متشکل از ۴ بخش یا Act با طول متغیر است. اما در طول این ۴ بخش نسبتا طولانی، هیچ اتفاق هیجان انگیز یا پیچش داستانی خاصی رخ نمیدهد. تمام اتفاقات کوچک نیز که در این مسیر در انتظار بازیکن هستند، همگی کاملا قابل پیشبینی خواهند بود. از طرفی، عدم ارائه اطلاعات کافی در مورد جهان بازی و عدم ارائه یک پیشزمینه واضح برای آشنایی بیشتر مخاطب با تاریخچه سرزمین Enclave، وضعیت را بدتر میکند. در واقع، بازیکن در طول داستان و مراحل اصلی، به دنبال چیزهایی میگردد که در وهله اول، هیچ پیشزمینهای از آنها ارائه نشده بود. رازهایی که در نهایت، هیچ جذابیتی برای مخاطب نخواهند داشت.
اثر Eternal Strands امکان انتخاب دیالوگهای مختلف را به بازیکن میدهد. اما ساختار این دیالوگها به گونهای است که در همان لحظه مشاهده، عدم تاثیرگذاری آنها در داستان بیداد میکند. این دیالوگها نه تنها به لحاظ ساختاری تفاوت ناچیزی باهم دارند و در نهایت نیز در پایانبندی بازی کالملا بیتاثیر هستند، بلکه در کوتاه مدت و در ادامه مکالمه نیز تقریبا تاثیر چندانی ندارند و در بهترین حالت، جمله بعدی بیان شده شخص مقابل را تحت تاثیر قرار میدهند.
در نهایت، شخصیت پردازی بازی را میتوان از تنها نقاط مثبت داستان پنداشت. شخصیتهای بازی که هرکدام نیز داستان و پیشزمینه جذاب خود را دارند، میتوانند از تنها دلایل بازیکن برای ادامه داستان باشند. هر شخصیت نیز، تعدادی کوئست فرعی (Companion Quest) ارائه میکند که انجام آنها، میتواند به بهتر شدن رابطه بازیکن با این شخصیتها ختم شود.
سرانجام، داستان ضعیف Eternal Strands در کنار روایت کند و قابل پیشبینی آن، تجربهای طاقت فرسا را به ارمغان میآورد. تجربهای که تحمل آن، صرفا به لطف شخصیتهای دوست داشتنی و تجربه بصری زیبای آن ممکن است.
منابع، منابع و باز هم منابع!
بازیکن پس از اتمام بخش مقدمه بازی، وارد سرزمین مردمین Enclave میشود و میتواند آزادانه به گشت و گذر در آن بپردازد. سایر افراد گروه، در یک کمپ کوچک در مکانی مشخص، اطراق میکنند. بازیکن میتواند در زمان دلخواه، به کمپ بازگردد و با شخصیتهای مختلف صحبت کند، یا با گوش فرا دادن به خواستههای آنها، مراحل فرعی جدید دریافت کند. در واقع گشت و گذار در خارج از کمپ در سفرهای کوتاهی انجام میپذیرد که به Expedition موسوم است. بازیکن بایستی پس از مدت کوتاهی به کمپ بازگردد تا منابع جمع آوری شده خود را به مکان امن در کمپ منتقل کند و از مفقود شدن آنها جین گشت و گذار جلوگیری کند. همچنین پُر کردن معجونهای خاص و تغییر و ارتقای تجهیزات و سلاحها، فقط از کمپ ممکن است. بنابراین، بازگشتهای متعدد و پیوسته به این مکان، ضروری و مهم است.
نقشه این عنوان، نسبتا بزرگ است، اما نمیتوان کلمه جهانباز را به آن اختصاص داد. محیط قابل گشت و گذار در این عنوان، به چند منطقه کوچکتر تقسیم شده که در طول داستان، در دسترس قرار میگیرند. هر منطقه اکوسیستم، حیوانات، دشمنان و منابع خاص خود را دارا است. گرچه گسسته بودن محیطهای بازی و نیاز استفاده از Teleport برای جابجایی میام آنها، تا حد زیادی از در بر گیرندگی آن میکاهد، اما این گسستگی محیطها، این امکان را فراهم کرده تا هر منطقه، بدون تاثیر در مناطق دیگر، در زمانهای مختلف، دچار تغییرات خاصی شود. عنوان Eternal Strands، علاوه بر چرخه شب و روز، دارای سیستم گذر زمان است. هر روز متشکل از دو بازه زمانی روز و شب است که هر بار خارج شدن از کمپ، یا استراحت در اردوگاه، این بازه به اتمام میرسد. پس از گذراندن هر شب، زمان یک روز به جلو میرود. تعداد روزهای سپری شده نیز در ابتدای هر روز، در کمپ نمایش داده میشود. این تغییرات زمان، باعث تغییراتی در مناطق مختلف بازی میشوند، که پیشتر در مورد آنها صحبت شد. این تغییرات که عمدتا شامل تغییرات آب و هوایی هستند، گشت و گذار و اکوسیستم مناطق را کاملا تحت تاثیر قرار میدهند. به طور مثال، دو حالت آب و هوایی مختلف شامل یخبندان و خشکسالی هستند که به صورت کاملا اتفاقی، گریبانگیر مناطق مختلف میشوند. رخ دادن چنین شرایطی، نه تنها سختی گشت و گذار در این مناطق را شدیدا تحت تاثیر قرار میدهد، بلکه باعث ظاهر شدن دشمنان جدیدی نیز در این مناطق میشود. از طرفی، هر آب و هوا یک حالت خاص در آن منطقه را ایجاد میکند. به طور مثال، یخبندان باعث میشود تا بازیکن بدون پوشش مناسب، دچار آسیب در طول زمان (Damage Over Time) شود، چاره مقابله با سرما نیز، روشن کردن آتش یا استفاده از معجون ضد سرما است. همچنین رخ دادن خشکسالی، باعث بالا رفتن شدید احتمال آتشسوزی میگردد. کوچکترین جرقهای باعث ایجاد آتشسوزی میشود و بازیکن باید با دقت از جادوهای خود استفاده کند. همچنین گذران زمان، باعث ظاهر شدن باسهای مختلف در مناطق متنوع میشود.
در کل، گشت و گذار در این مناطق، صرفا به جمع آوری منابع، از طریق کشتن دشمنان کوچک و بزرگ، یافتن کانیهای مختلف و همچنین، یافتن صندوقچهها و سپری میشود. دنیای مرده و بی روح Eternal Strands به جز منابع، چیزی برای ارائه ندارد. حتی یک NPC در این مناطق خالی از سکنه به چشم نمیخورد. تنها چیز متحرکی که در جنگلهای سوت و کور و شهر ارواح جلب توجه میکند، انبوهی از دشمنان مشابه یکدیگر است که باری دیگر چیزی به جز منابع برای ارائه ندارند. گرچه این عنوان، سیستم جذاب و پر پتانسیلی همچون گذران زمان را برای تنوع گیمپلی و گشت و گذار ارائه داده است، اما با وجود چنین تنوع ناچیزی در سفرهای اکتشافی مخاطبین، حتی این سیستم نیز کمکی به سرگرم کنندهتر شدن گشت و گذار در نقشه بازی نمیکند.
نقطه اوج گیمپلی و مبارزات Eternal Strands، مبارزه با دشمنان و باسهای غول پیکر است. البته، باید خاطر نشان کرد که حتی مبارزه با این موجودات غولآسا نیز، فایدهای جز به دست آوردن منابع(!) ندارد. اما همچنان، این مبارزات بسیار جذاب و نفسگیر هستند و بدون شک، نقطه اوج گیمپلی این عنوان به شمار میروند. همانطور که در ابتدا بیان شد، گیمپلی و مبارزات Eternal Strands در واقع معجونی متشکل از ترکیب المانهای مهم و کلیدی چندین عنوان مشهور و موفق است. اصلیترین منبع الهام Eternal Strands را میتوان دو عنوان Dragon’s Dogma و Shadow of the Colossus پنداشت. مبارزه با دشمنان غول پیکر، از اژدها گرفته تا دمشنان انسان نمای چند ده متری و صخره نوردی از پیکر آنها، بیش از هرچیزی، یادآور این دو اثر هستند. از پای در آوردن این دشمنان، نیازمند نابود کردن نقاط ضعف آنها است. برای این کار، بازیکن بایستی این نقاط ضعف را پیدا کند، سپس با بالا رفتن از بدن غول آسای این دشمنان، به این نقاط ضعف برسد و آنها را با سلاح خود مورد هدف قرار دهد. در صورت بازگشت بازیکن به اردوگاه، پس از نابود کردن آنها، این دشمنان، باری دیگر ظاهر میشوند. البته، همانطور که گفته شد، مکان ظاهر شدن آنها، به شرایط آب و هوایی و شانس بازیکن بستگی دارد و کاملا تصادفی است. بدین صورت بازیکن میتواند برای بدست آوردن منابع، بارها و بارها این دشمنان را نابود سازد. مبارزه مجدد با این دشمنان، حداقل تا جایی که به فارم برای منابع تبدیل نشود، جذاب خواهد بود. اما متاسفانه، در نهایت تنوع پایین دشمنان و نیاز به کشتن متعدد آنها برای بدست آوردن منابع مورد نیاز برای ارتقا سلاحها، کار خود را میکند و این مبارزات حماسی را نیز به یک چرخه طاقتفرسا تبدیل میسازد. با توجه به ماهیت این بازی که نیازمند وجود باسهای متعدد برای شکست دادن است، Eternal Strands تنوع بسیار کمی در این زمینه دارد. فقط ۹ باس مختلف در این عنوان گنجانده شدهاند که از این میان نیز، چندی از باسها نسخه کاملا مشابه باسی دیگر، با رنگی متفاوت هستند. به طور مثال، یکی از این دشمنان غول پیکر، یک خزنده غول آسا است که قادر به پرتاب کردن آتش است. از طرفی یک باس دیگر، صرفا نسخه یخی دشمن مذکور است که استراتژی مبارزه کاملا مشابهی را میطلبد.
بیشترین زمان بازیکن، صرف جمعآوری منابع در دنیای بی روح Eternal Strands میگردد، اما آیا جمعآوری این مقدار ممنابع ضروری است؟
برای پاسخ به این سوال، باید نگاهی به سیستم ساخت و ساز یا کرفتینگ (Crafting) این عنوان بیاندازیم. سیستم کرفتینگ Eternal Strands، از آثار مشابه کاملا متفاوت است. در این عنوان به جای اینکه هر قطعه زره یا سلاح، به چند آیتم مشخص و معین نیاز داشته باشد، با هر آیتم و منابعی قابل ساخت است. از طرفی، استفاده از منابع با کیفیتتر و نایابتر، باعث بالا رفتن کیفیت زره و قدرت سلاحها خواهد شد. از این جهت، برای بدست آوردن یک سلاح بینقص و قدرتمند، بازیکن باید ساعتها وقت خود را صرف نابود کردن دشمنان غول پیکر، برای بدست آوردن مقدار زیادی منابع افسانهای (Legendary) کند. ماجرا وقتی بدتر میشود که گاهی اوقات، بدست آوردن چنین منابع نایابی کاملا شانسی است و حتی ممکن است بازیکن در ازای وقتی که صرف میکند، هیچ چیزی بدست نیاورد. با در نظر گرفتن امکان ارتقای بیشتر سلاحها، حتی بیش از پیش به چنین آیتمهایی نیاز خواهد بود. در پاسخ سوالی که مطرح شد، چنانچه به پایان رساندن بازی با سلاحهای ابتدایی نیز ممکن است، اما بدست آوردن بهترین سلاحها و بهترین تجربه ممکن، نیازمند صرف دهها ساعت وقت برای یافتن بهترین منابع خواهد بود. در نهایت، کلیت گیمپلی Eternal Strands به فارم کردن و جمع آوری نامتناهی منابع و آیتمها، برای بدست آوردن بهترین زره و سلاح منتهی خواهد شد.
تنوع پایین سلاحها و زرهها نیز از دیگر نقاط ضعف این اثر به شمار میرود. در این عنوان، فقط سه نوع سلاح وجود دارد: شمشیر و سپر، تیرکمان و شمشیر دو دستی بزرگ. حتی در هر گروه نیز تعداد بسیار محدودی سلاح وجود دارد که همگی نوع حمله یکسان و آمار کاملا مشابهی دارند. تنها تفاوت آنها، در اعمال عنصر آتش یا یخ روی دشمنان است.
هرچقدر هم تنوع سلاحهای Eternal Strands کم باشد و در این زمینه بسیار ضعیف عمل کند، در زمینه جادو و مبارزات با آن، یک تجربه فوقالعاده را رقم میزند.
وجود جادوهای متنوع و امکان به کار گیری آنها به صورت ترکیبی، یک سیستم مبارزات عالی با استفاده از جادو را به وجود آورده است که هرچقدر هم مبارزات بازی با سلاحها حوصله سر بر، تکراری و کم تنوع باشند، این نقات ضعف به لطف جادوها، کمرنگتر میشوند. چندین جادوی مختلف در این عنوان وجود دارد که هرکدام بسته به موقعیت کاربری خواهند بود. به طور مثال، جادوی Telekinesis یا کنترل اجسام با ذهن، به بازیکن اجازه میدهد تا هر جسمی که در محیط بازی مشاهده میکند را، با فشردن یک دکمه به سمت دشمنان پرتاب کند. حتی بازیکن میتواند یک قدم فراتر برود و با استفاده از جادوی آتش، تکه چوبی را مشتعل کند و سپس، با استفاده از جادوی قبلی، آنرا به سمت دشمنان پرتاب کند. تنوع مبارزات این بخش، بسیار بالا است.
در عنوان Eternal Strands، مدیریت سطح استقامت (Stamina) به ویژه هنگام مبارزه با دشمنان بزرگتر، بسیار مهم است. چرا که برای مبارزه با این دشمنان، بازیکن بایستی با بالا رفتن از بدن غولآسای آنها، به نقاط ضعفشان دست یابد. اما دشمنان نیز از بالا رفتن بازیکن جلوگیری میکنند. برخی با تکان دادن بدن خود استقامت Brynn را خالی میکنند. از این جهت ارتقای سطح استقامت یک امر بسیار ضروری است. اما به طرز عجیبی، توسعه دهندگان از قرار دادن راهی برای ارتقای آن، پرهیز کردهاند. این تصمیم عجیب، باعث شده تا مبارزات بازی گاهی طاقتفرسا شوند و حتی هنگام نبرد تن به تن، سطح استقامت بسیار کم، به ضرر بازیکن تمام شود. از جهتی، توسعه دهندگان برای مدیریت استقامت، راه دیگری را پیشروی بازیکنان گذاشتهاند. در این عنوان، هر زره علاوه برا مقاومتهای متنوع، کلاس وزنی خاص خود را دارد، که البته همگی با استفاده از منابع خاص، قابل تغییر هستند. از این رو، استفاده از زرههای سبکتر، باعث میشود تا سطح استقامت بازیکن، دیرتر خالی شود. اما به هر حال، حتی با وجود چنین سیستمی، باز هم فقدان امکان ارتقای استقامت به صورت دائمی، به شدت حس میشود.
جنگل مرده رنگارنگ
استایل هنری و گرافیک زیبای Eternal Strands از دقایق ابتدایی بازیکن را مجذوب خود میکند. این عنوان با موتور 5 Unreal Engine توسعه داده شده و علاوه بر دارا بودن فیزیک عالی، به لحاظ بصری نیز بسیار عالی عمل میکند. مناطق نسبتا کوچک بازی، هرچقدر هم خالی از سکنه و مرده باشند، به لحاظ بصری، بسیار زیبا هستند. توسعه دهندگان، از قابلیتهای این موتور بازی سازی استفاده کردهاند تا نورپردازی عالی، کیفیت بافتهای مثال زدنی و در نهایت یک تجربه بصری عالی را به ارمغان آورند.
اما به لحاظ فنی، این عنوان چندان تعریفی ندارد. این عنوان گزینهای برای انتخاب میان کیفیت بهتر و نرخ فریم بالاتر ندارد و به طور پیشفرض، روی کنسولهای نسل نهمی، با وضوح تصویر 4K و نرخ فریم ۶۰ فریم بر ثانیه اجرا میشود. اما افت فریمهای پیدرپی، به ویژه هنگام مبارزات بزرگ و حین استفاده از جادوها، تجربهی مخاطب را خراب میکنند. این افتفریمها به قدری فجیع هستند که گاهی، نرخ فریم بازی تا ۲۰ فریم نیز کاهش پیدا میکند. گرچه چنین مشکلاتی، در بیشتر آثار توسعه یافته با موتور Unreal Engine 5، به چشم میخورد و عموما با گذر زمان برطرف میگردند، اما در حال حاظر، این مشکلات تجربهی عنوان Eternal Strands را شدیدا تحت تاثیر قرار میدهند.
صداگذاری و طراحی صدای Eternal Strands، از معدود بخشهایی است که این عنوان، عملکرد خوبی از خود به جا میگذارد. علیرغم اینکه در این عنوان، دیالوگهای بسیار زیادی وجود دارد، همگی به بهترین نحو صداگذاری شدهاند. صداگذاری شخصیتهای مختلف نیز بسیار عالی انجام شده و به ارتباط گرفتن هرچه بهتر مخاطب با آنها کمک میکند. طراحی صدای عالی بازی نیز در حین گشت و گذار به ایجاد تجربهای بهتر کمک بسزایی میکند. وجود صداهای محیطی گوناگون و با کیفیت، نهایت تلاش خود را میکنند تا دنیای مرده این عنوان را ، زندهتر جلوه دهند.