در دل دنیای بازیهای ویدیویی، سری «ساگا» (SaGa) همچون نگینی درخشان میدرخشد که بیش از سه دهه است، مرزهای ژانر نقشآفرینی (RPG) را جابهجا میکند. این فرنچایز، زادهی ذهن خلاق آکیتوشی کاوازو (Akitoshi Kawazu) از شرکت اسکوئر (که بعدها به اسکوئر انیکس تبدیل شد) است. این فرنچایز در سال ۱۹۸۹ با عنوان ماکای توشی ساگا (Makai Toushi Sa・Ga) معرفی و با نام «Final Fantasy Legend» در غرب برای کنسول گیمبوی منتشر شد. آنچه ساگا را متمایز میسازد، سیستمهای نوآورانهاش است. روایتهای غیرخطی، سناریوهای آزاد (Free Scenario)، مکانیکهای نبرد منحصربهفرد بدون لِوِلآپ سنتی و آزادی مطلق بازیکن در شکلدهی به داستان از ویژگیهای این اثر به حساب میآید. این مجموعه همیشه چالشبرانگیز و تجربی بوده و طرفداران وفاداری را به خود جذب کرده است.
زیرمجموعه رمانسینگ ساگا (Romancing SaGa)، قلب تپندهی فرنچایز یاد شده، کار خود را با تمرکز بر ماجراجوییهای حماسی و انتخابهای سرنوشتساز، از سال ۱۹۹۲ و روی سوپرفامیکوم آغاز شد. این اثر به شاهکاری چون Romancing SaGa 2 ختم شد. در سال ۲۰۰۵، بازی «Romancing SaGa -Minstrel Song» برای پلیاستیشن ۲ انتشار یافت؛ بازسازی کاملِ نسخه اول با جهانی بازتر، هشت قهرمان قابل انتخاب و سیستم رویدادهای پویا که داستان را بر اساس اقدامات بازیکن میسازد. این بازی، در سرزمین ماردیاس، نبردی ابدی میان خدایان خیر و شر را روایت میکند، جایی که سنگهای سرنوشت کلید نجات یا نابودی موجودات هستند
اکنون «Romancing SaGa -Minstrel Song- Remastered International» توسط اسکوئر انیکس بازسازی و منتشر شده، بازگشتی باشکوه به این میراث را رقم زده است. این نسخه، ابتدا در سال ۲۰۲۲ برای موبایل، PC و چند کنسول دیگر عرضه شد و از گرافیک Full Hd، صداپردازی های جدید برای چند زبان مختلف و کیفیتی بهبودیافته بهره میبرد. این اثر همچنین در ۹ دسامبر ۲۰۲۵ برای PS4، PS5، Switch 1 و Switch 2 عرضه شده و شما باید با هشت قهرمان آن، داستانی بینهایت بسازید و افسانهای جاودان خلق کنید!
در ادامه با کریتیک لنز همراه باشید تا به بررسی بازی Romancing SaGa -Minstrel Song- Remastered International روی کنسول سوییچ بپردازیم.
«ماجراجویی آزادانه»
این نقد و بررسی بر اساس نسخهی ارسال شده از سوی سازندگان و پس از 15 ساعت تجربه روی کنسول سوییچ نوشته شده است.

تصویر هنری از 8 قهرمان بازی
بازی Romancing SaGa -Minstrel Song- Remastered International در سرزمین مردیاس (Merdias) رخ میدهد. سرزمینی که توسط مردا (Merda) اولین خالق به وجود آمد. قرنها گذشت و الور (Elor) پادشاه خدایان در جنگی عظیم توانست سه خطای شرارت را با نامهای مرگ (Death)، نابودی (Saruwin) و شیراک (Shirak) شکست دهد. الور برای دستیابی به این موفقیت از سنگهای سرنوشت (Fate Stone) استفاده کرد. سپس آنها را به تکههای زیاد تقسیم و در سراسر جهان پنهان ساخت تا یک بار برای همیشه جلوی بازگشت خدایان شرور را بگیرد.
هزاران سال پس از نبرد الور، نشانههایی از بازگشت خدایان شرور به خصوص ساروین (نابودی) دید میشود. فرقهها و افرادی که به این خدایان باور دارند شروع به جمعآوری سنگهای سرنوشت کرده و از هیچ کاری برای دستیابی به اهداف خود دریغ نمیکنند. هدف آنها احیای ساروین و گرفتن انتقام از دیگر خدایان و موجودات زنده است. در این مسیر نیز افراد بسیاری به صورت خواسته و ناخواسته به آنها کمک مینمایند.
بازی دارای 8 شخصیت قابل بازی است که هر کدام از پسزمینه داستانی خاص خود بهره برده، مهارتها و ماجراجویهای خاص خود را دنبال میکند. از این نظر شما با تنوع بالایی روبهرو هستید و بازی ارزش تکرار بالایی خواهد داشت. این شخصیتها هر کدام روایت خود را دارند و در نقاطی از داستان به هم میرسند تا جایی که در نبرد نهایی در کنار هم مبارزه میکنند. شاید نزدیکترین مثال برای این سیستم داستانگویی بازی «Octapath Traveler» باشد که در مقیاسی بسیار بزرگتر در دسترس قرار میگیرد. قهرمانهای بازی از یک دزد دریایی، یک اشرافزاده تا دختری که در جنگل زندگی کرده و از گذشته خود خبر ندارد، متفاوت هستند و در هیچ دو شخصیتی شباهت دیده نمیشود.
ماجراجوهای آواره

بخش کوچکی از نقشه بازی. به مرور زمان در همین بخش کوچک حدود 10 منطقه قابل جستجو باز میشود.
بازی Romancing SaGa: Minstrel Song Remastered در سبک نقشآفرینی و مبارزات نوبتی منتشر شده است؛ اما به علت گستردگی بازی بخش مبارزات را در بخش بعد شرح میدهیم.
همانطور که در بالاتر گفته شد، گیمپلی Romancing SaGa به صورت سناریو آزاد است. به این معنی که بازی هیچچیزی را برای شما مشخص نمیکند. شما تقریباً از همان لحظه ابتدایی بازی آزاد هستید هر کاری میخواهید انجام داده، مسیر خود را انتخاب نمایید. این مسئله برای عنوانی که بیش از 20 سال پیش منتشر شد ویژگی جالب توجهی به نظر میرسد. هیچ مقصدی برای شما تعیین نمیگردد و از روی نقشه بازی میتوانید به هر شهری بروید. این مسئله ممکن است باعث شود همان ابتدا به منطقهای وارد شوید که دشمنانش بسیار فراتر از توان شما هستند. همچنین مناطق بسیاری وجود دارند که باید ابتدا مهارت عبور از آنها را به دست آورید. برای مثال بالا رفتن صخرهها، جمعآوری گیاهان یا پرش از ارتفاعهای بسیار زیاد، بعضی از این مهارتها هستند که امکان گذر از مناطقی خاص را بدون آنها نخواهید داشت.
از دیگر آزادیهای بازی Romancing SaGa میتوان به کلاس شخصیتها اشاره کرد. به طور معمول هر شخص در ابتدا یک کلاس مشخص دارد. برای مثال کلودیا یک کماندار است؛ اما با پیشرفت در بازی و رسیدن به شهرهای مختلف میتوانید کلاس خود را پیشرفت داده یا به طور کامل تغییر دهید. در این زمینه هیچ محدودیتی وجود ندارد و میتوانید 2 یا همه کلاسها را به طور موازی پیش ببرید و تا چشم باز کنید، ببینید که کماندارتان به جادوگری زبر دست تبدیل شده است. علاوه بر مکانهایی که امکان تغییر یا تقویت کلاس را میدهند، در مبارزه نیز این امکان وجود خواهد داشت. البته نحوه آن در بخش مربوط به خود شرح داده میشود.
یکی دیگر از بخشهایی که آزادی بازی Romancing SaGa: Minstrel Song در را به صورت شما میکوبد، به مأموریتهای بازی مربوط میشود. مأموریتها نیز هیچ محدودیتی ندارند و با گشتن در محیط و شهرهای مختلف احتمال این که مأموریتی به دست آورید که فراتر از توان شما است بسیار بالا خواهد بود. این مأموریتها یا داستانی هستند یا از طریق صحبت با اهالی شهرها به شما داده میشوند. بعضی از آنها حتی فقط یک بار شانس گرفتن دارند و اگر از دستش بدهید دیگر امکان انجام آن را نخواهید داشت. برای مثال در یک سیاهچاله با اشرافزادهای مواجه میشوید که برای بازگشت به شهرش نیاز به کمک دارد. حال اگر گروه شما تکمیل باشد یا از کمک به او خودداری کنید، مسیر را تنهایی طی خواهد کرد و دیگر شانس مواجه شدن با وی را ندارید. یکی از آزاردهندهترین نکات بازی به همین بخش مأموریتها مربوط میشود. هیچگونه راهنمایی در این زمینه وجود ندارد و حتی بعد از گرفتن یک مأموریت، مقصدی برای آن نمایش داده نمیشود؛ بلکه شما با خواندن متن مأموریت، خودتان تشخیص میدهید چه کاری باید انجام گیرد. از طرفی خود این مسئله با مشکلات گستردهای روبهرو است. این توضیحات به هیچ وجه کافی نیستند. برای نمونهای دیگر شما مأموریتی میگیرد با متنهای زیر ممکن است دریافت کنید:
از خزانه دزدی شده است» یا «فلان شخص به قتل رسیده است.»

توضیحات گنگ و ناکافی مأموریتها
شما باید از روی همین یک خط به نتیجه برسید که چه کار باید انجام دهید که جز با آزمون و خطا به نتیجه نمیرسید. به علاوه موضوع وقتی بدتر میشود که بدانید بعضی از این مأموریتها محدودیت زمانی و مکانی دارند و اگر از زمان و مکان تعیین شده خارج شوید به عنوان شکست خورده ثبت میگردند. در واقع آزادی در بازی در این بخش به ضرر آن تمام میشود.
در Romancing SaGa شما آزاد هستید هر شخصی را که میخواهید به گروه خود راه دهید؛ اما تنها 5 نفر میتوانند به صورت همزمان در گروه حضور داشته باشند. از طرفی افراد بسیار زیادی در بازی حضور دارند که میتوانید آنها را استخدام کنید؛ اما اگر بخواهید آن افراد را با شخص دیگر جایگزین کنید برای همیشه جدا خواهند شد و دیگر شانس استخدام آنها را نخواهید داشت. این موضوع از دو جهت اهمیت دارد. بعضی از مکانهای بازی جز با صحبت با شخصیتهای غیرقابل بازی (NPC) یا مبارزانی که گفته شد در دسترس قرار نمیگیرند. از طرفی گاهی پیش میآید که مدت زیادی این افراد با شما بوده و قوی شدهاند؛ اما مجبور میشوید آنها را رها کرده و زحمات خود را هدر دهید؛ بنابراین باید دقت کنید که هر تصمیم و فعالیت شما به شدت در بازی و نوع پیشروی شما تأثیرگذار خواهد بود. البته کاراکترهای اصلی و داستانی پس از خروج از گروه به مِی خانهها رفته، منتظر همراهی دوباره میشوند.
شاید جالب باشد بدانید تقریباً هیچگونه ترتیب آموزشی نیز در بازی وجود ندارد و شما تنها با قرار گرفتن در شرایط لازمه، آمورش آن را دریافت خواهید کرد. از طرفی مکانیسمهای بازی به حدی گسترده هستند که به خاطر سپردن همه آنها سخت خواهد بود و باعث گیج شدن مخاطب میشود.
از جمله تغییرات نسخه فعلی Romancing SaGa نسبت به بازی اصلی در بخش گیمپلی نیز میتوان به امکان استخدام تعداد بیشتری از افراد به عنوان مبارز یکبار اشاره کرد. همچنین یک نقشه کوچک در گوشه سمت راست صفحه اضافه شده که به شما در پیدا کردن مسیر کمک میکنند. یک حالت بازی سریع نیز اضافه شده که به شما اجازه میدهد تا دو برابر سرعت حرکت و مبارزات را افزایش دهید. دشمنان و باسهای جدید و سختتری به بازی اضافه شدهاند و در نهایت یک بخش New Game + نیز پس از پایان بازی در دسترس قرار خواهد گرفت. همچنین در زمان شروع بازی از شما پرسیده میشود که آیا میخواهید به تغییرات جدید دسترسی داشته باشید یا خیر؟ زیرا تعدادی از آنها روی تجربه شما تاثیر خواهند گذاشت. در انتخاب این گزینه دقت کنید؛ زیرا دیگر بازگشت پذیر نیست.
مبارزه همه کاره

دشنمنان بازی گاهی حاضر میشوند با شما مذاکره کرده، مأموریت دهند. هر چند میتوانید آنها را کشته و بیخیال مأموریت شوید. از طرفی یک مهارت جانبی نیز برای مذاکره وجود دارد که با تقویت آن امکانات گستردهتری در این زمینه خواهید داشت.
مبارزات در بازی Romancing SaGa -Minstrel Song- Remastered International خود یک دنیای کاملاً جداگانه هستند. همانگونه که گفته شد شما تنها 5 نفر را میتوانید به صورت همزمان در گروه خود داشته باشید. در پایان هر مبارزه نیز مقدار کمی طلا و جواهرات به شما داده میشود. شما باید با استفاده از همین جواهرات و مراجعه به شهرهای مختلف کلاس مورد نظر خود را ارتقا دهید و هیچگونه افزایش سطح (Level Up) به صورت سنتی در بازی وجود ندارد. چینش شخصیتها در مبارزه نیز به 3 ردیف با 5 ستون، تشبیه میگردد. شما با توجه به سلاح و کلاس کاراکتر خود باید محل مناسب را برای هر کاراکتر انتخاب کنید. برای مثال کماندارها و جادوگران باید در عقبترین خط باشند تا بیشترین دفاع و حمله را داشته باشند؛ اما اگر آنها را در خط جلو قرار دهید امکان حمله نداشته و به شدت آسیبپذیر میشوند؛ این مسئله برای شمشیرزنها کاملاً برعکس است.

تصویری از مبارزههای بازی
مبارزات در Romancing SaGa تصادفی نبوده و میتوانید دشمنان را در محیط مشاهده کنید. همچنین نبردها کاملاً نوبتی انجام میشوند. به این صورت که همه حملات خود را انتخاب میکنید و بعد میایستید تا دو طرف به هم حمله کنند؛ اما لزوماً به این صورت نیست که همه افراد یک طرف حمله کنند بعد نوبت گروه دیگر برسد؛ اما نوار و اطلاعاتی برای این ترتیب، نمایش داده نمیشود. به علاوه برای انجام مبارزات شما سه فاکتور DP، BP و LP را در اختیار دارید که هر نوع حمله به یکی از آنها نیاز دارد. فاکتور DP مربوط به مقاومت سلاحها است و اگر پر شود سلاح میشکند و باید آن را تعمیر کرده یا سلاحی جدید بخرید. در مقابل BP حکم همان نوار مانا در دیگر بازیها را ایفا میکند. آخرین مورد LP یا امتیاز زندگی (با نوار سلامتی فرق دارد) است. در استفاده از LP باید نهایت دقت را به عمل آورید؛ زیرا اگر به صفر برسند شخصیت شما برای همیشه خواهد مرد و دیگر به آن دسترسی ندارید. از طرفی پس از پایان مبارزات شخصیتهایی که به غیر از دلیل LP مرده باشند یا جانشان کم شده باشد به طور کامل احیا میشوند.

صفحه چینش شخصیتها قبل ورود به مبارزه
در بخش قبل گفتیم در بازی Romancing SaGa امکان تقویت کلاسها و مهارتها در زمان مبارزات نیز وجود دارد. در واقع زمانی که یک سلاح از کلاسی جدید دست میگیرد به مرور زمان در همان میان مبارزه شخصیتها به مهارتی جدید برای آن دست پیدا میکنند. این کار با نمایش افکت روشن شدن چراغی در بالای سر شخصیت به نمایش گذاشته میشود؛ در نتیجه هر چه بیشتر از یک نوع سلاح استفاده کنید؛ مهارتهای جدیدی به دست میآید. از طرفی در پایان مبارزات با توجه به نتیجهای که کسب کردهاید امتیاز کاراکترها در زمینههای مختلف مانند قدرت، استقامت، شانس، هوش و غیره به صورت مستقل افزایش مییابد؛ بنابراین هیچ درخت مهارتی و ارتقاء سطحی در بازی وجود ندارد و به مرور و با انجام مبارزات قوی میشوید. این مسئله به واقعگرایانه شدن بازی کمک بسیاری کرده و عمق بسیار بالایی به نبردها میبخشد.
جهان رنگ آمیزی شده

گاهی بازی چنین تصاویر زیبایی روایت میشود.
در بازی Romancing SaGa -Minstrel Song- Remastered International طراحیها و گرافیک بازی به طور کامل ارتقا پیدا کرده، Full HD شدهاند. محیطهای بازی کاملاً متنوع هستند و بازیکن در محیطی 2.5 بعدی با دوربین سوم شخص و زاویه دید سهبعدی حرکت میکند. شما نمیتوانید دوربین بازی را حرکت بدهید و دوربین خود پیوسته شما را دنبال میکند و با حرکت در محیط میچرخد. این مسئله به خصوص در سیاهچاله باعث گیج شدن و گم کردن مسیر خواهد شد. البته نقشه کوچک یاد شده و یک قطبنما در رفع این مشکل تا حد زیادی میتوانند به شما کمک کنند. هر چند مدتی طول میکشد تا بین حرکت خود، نقشه و قطبنما هماهنگ شده و به آن عادت کنید. همچنین گرافیک فنی و هنری بازی از سطح بالایی برخوردار است و شما هیچگونه مشکلی در این دو بخش مشاهده نخواهید کرد.
در نهایت به بخش صداگذاری و دیالوگها میرسیم. صداگذاریها از ابتدا انجام شده و در کنار ژاپنی زبانهای فرانسوی، آلمانی، ایتالیایی، اسپانیایی و انگلیسی نیز به بازی اضافه شدهاند که از کیفیت بالایی برخوردار بوده و صداپیشهها کار خود را به خوبی انجام دادهاند.


