برای درک کامل موفقیت یا شکست یک بازسازی مثل بازی PAC-MAN WORLD 2 Re-PAC که اخیرا عرضه شده و دوستداران پک‌من را سر ذوق آورده، باید به ریشه‌های آن اثر برگردیم. فرنچایز پک‌من (PAC-MAN) بیش از چهار دهه پیش، پایه‌گذار فرهنگی جدید و جذاب در بازی‌های ویدئویی بود. با این حال، ورود این دایره‌ زرد رنگ هیولاخوار!! به دنیای پلتفرمر سه‌بُعدی (3D Platforming) در دهه‌ی ۹۰ و اوایل ۲۰۰۰، با تردیدهایی همراه بود.PAC-MAN World 2 که در سال ۲۰۰۲ برای کنسول‌های PS2 و GameCube عرضه شد، نه تنها تردیدها را از میان برد، بلکه به گواهی بسیاری از منتقدان و بازیکنان، بهترین و منسجم‌ترین تلاش برای ترجمه‌ هویت پک‌من به دنیای ۳D بود. در عصری که عناوینی چون Jak and Daxter، Ratchet & Clank و Mario Sunshine استانداردها را تعریف می‌کردند؛ پک من توانست مثل یک کهنه‌کار قدم بردارد و نشان دهد دود از کنده بلند می‌شود. اما واقعیت اینست که موفقیتش نتوانست ادامه‌دار شود و نسخه سوم کاری کرد که پک‌من تا مدت‌ها فراموش شود. همراه کریتیک لنز باشید تا نگاهی به پک‌من جدید بیندازیم!

«احترام به گذشته، مانع جهش آینده»

این نقد و بررسی پس از 5 ساعت تجربه نسخه PS5 نوشته شده است.

در سال‌های اخیر  پک‌من یک کام‌بک اساسی زده و فرنچایزی احیا شده شناخته می‌شود. جدا از اثر بزرگسالانه‌ای مثل هزارتوی سایه که پک‌من را وارد فاز جدیدی کرد؛ بازسازی آثار درخشان قدیمی این سری در دستور کار نامکوباندای قرار گرفته و حالا عرضه‌ Re-PAC برای نسخه‌ اول PACMAN WORLD و حالا Re-PAC 2 برای نسخه‌ی دوم، فراتر از یک کاسبی ساده است. این بازسازی‌ها، ابزارهایی برای حفظ میراث هستند. نسخه‌ی اصلی World 2 با وجود درخشش، از محدودیت‌های فنی دوران خود، به‌ویژه دوربین نامناسب و کنترل‌های سنگین رنج می‌برد. Re-PAC 2 این فرصت را دارد که با گرافیک مدرن، فریم‌ریت ثابت ۶۰ وضوح بالا، و اصلاح مکانیک‌های دردسرساز، این تجربه‌ی طلایی را بالاخره به شکلی عرضه کند که شایسته‌ی ایده‌های نابش است. 

بازی PAC-MAN WORLD 2 Re-PAC یک بازسازی کامل از پایه است (نه ریمستر): گرافیک مدرن، مراحل و Pac-Village بسط‌یافته، بهبودهای کیفیت‌زندگی، صداپیشگی کامل برای شخصیت‌ها، نبردهای رئیس بازطراحی‌شده، آیتم‌ها و شخصی‌سازی‌های تازه و حتی اضافه کردن امکان بازی دو نفره آفلاین در کنار دوستتان! در این میان باید گفت گرافیک Re-PAC بزرگترین و مشهودترین تغییر است. دنیایی که زمانی با مکعب‌های پیکسلی محدود و بافت‌های تار ساخته شده بود، اکنون با یک سبک کارتونی شاداب، رنگارنگ و پر از جزئیات جذاب دوباره متولد شده است.

درخت میوه‌های جادویی

داستان PAC-MAN WORLD Re-PAC 2 وفادار به نسخه اصلی ۲۰۰۲ باقی مانده، اما با چند خط داستانی اضافی برای جذابیت بیشتر. PAC-MAN، همان گردالوی قهرمان زردرنگ همیشه‌خندان، باید جهان PAC-Village را از دست Ghost Gang (Inky, Blinky, Pinky, Clyde و حالا یک باس جدید و تازه‌نفس به نام Spectral Fiend) نجات دهد. ارواح خبیث (البته واقعا با این ترکیب رنگی‌ کار سختی است که آن‌ها را خبیث بنامیم!) درختان Golden Fruit را دزدیده‌اند که منبع زندگی و تعادل طبیعت هستند و PAC-MAN باید شش جهان مختلف را پیمایش کند، میوه‌ها را برگرداند و با باس‌های غول‌پیکر و کله‌شق بجنگد. داستان ساده است – مثل بسیاری از پلتفرمرهای عصر PS2 – اما در این نسخه ریمیک، Bandai Namco دیالوگ‌های جدید، کات‌سین‌های جدید و حتی یک خط داستانی جدید در مورد تاریخچه ارواح همیشه حاضر در صحنه پک‌من اضافه کرده است. مثلاً حالا می‌فهمیم که Spectral Fiend یک موجود باستانی است که از دنیای آرکید اصلی PAC-MAN (۱۹۸۰) الهام گرفته، و این ارجاعات فرهنگی بازی را برای دوستداران پک‌من غنی‌تر می‌کند.

به خاطر دارم یکی از بزرگ‌ترین گلایه‌های منتقدان از بازی اصلی، پرش‌های مبهم و سر خوردن‌های پک من از دره‌ها بود. در Re-PAC 2، اضافه شدن دایره‌ی نشانگر فرود (Landing Target) زیر شخصیت پک‌من، توانسته است بسیاری از این مشکلات را از بین ببرد و بازی را تبدیل به یک سکوبازی به معنای واقعی خود کند! این قابلیت، به بازیکن اجازه می‌دهد تا با اطمینان کامل، پرش‌های دقیق را محاسبه کند و یکی از آزاردهنده‌ترین جنبه‌های بازی قدیمی را درمان کرده است.

الگوی تکراری در باس‌ها

بازی‌های سکوبازی یا همان پلتفرمر به‌ظاهر ساده هستند اما مخاطبین این آثار می‌دانند که این بازی‌ها چطور ذره ذره با روح و جان گیمر بازی می‌کنند. پک‌من هم از این قاعده استثنا نیست هرچند تصمیم گرفته هیچ‌وقت آنقدر هم سخت نشود. مراحل در بازی ساختار خطی دارند اما با گذاشتن گزینه‌های فرعی برای جمع‌آوری آیتم‌ها، چالش‌های زمانی و کندوکار بیشتر کاری کردند تا ارزش تکرار داشته باشند. در کل باید گفت تنوع در محیط‌ها و طراحی این مراحل خوب است: مراحلی مثل سرزمین‌های یخی، زیر آبی، فضاهای معلق و تغییرات محیطی متنوع‌اند. اما همانطور که گفتم حس می‌کنم درجه‌ سختی در بعضی مراحل خیلی آرام بالا می‌رود؛ گاهی مرحله‌ای که باید مهارت و دقت بیشتری بخواهد، با روش آسان‌تر هم حل می‌شود — برای بازیکنی که دنبال چالش است ممکن است کمی کُسل‌کننده شود. مراحل نبرد با باس‌ها تقریبا از نو بازطراحی شده‌اند تا با استاندارد امروزی کمی چالش بیشتری ایجاد کنند. اما بعضی از آن‌ها به تکرار الگوها می‌افتند و نوآوری جدیدشان کمرنگ است. یعنی هنگامی که انتظار دارید باس شما را غافلگیر کند، گاهی همان حملات تکراری را می‌بینید.

از نظر کنترل، بازی نرم و پاسخگوست. حرکات مثل ضربه زدن ، رول کردن، ضربه‌ هوایی، پرتاپ گلوله و پرش ترکیبی خوب کار شده‌اند. فیزیک حرکات طبیعی است و ویژگی‌های جذاب کوتاه مدتی که در طول مراحل به گیمر اعطا می‌شود هم گیم‌پلی را جذاب‌تر کرده است. توانایی‌هایی مثل Chrome PAC (تبدیل به یک پک‌من فلزی برای شکستن دیوارها)، B-Doing (پرتاب بومرنگ برای حمله از دور) و… که همگی به‌جا و درست از آب درآمده‌اند هرچند کاش مکانیک‌های نوآورانه‌تری مثل عناصر RPG (ارتقای مهارت‌ها) یا ورود به یک جهان باز به بازی اضافه می‌کردند.

همانطور که تا الان فهمیدید بازی جدید ری-پک پک‌من بی‌عیب و نقص نیست. بزرگترین نقطه ضعف آن، میراثی است که از بازی اصلی به ارث برده: مدت زمان کم و چالش محدود. یک بازیکن حرفه‌ای می‌تواند بازی را در بازه‌ای حدود شش تا هشت ساعت به صورت صددرصدی به پایان برساند. این برای استانداردهای امروز و ذائقه‌ای که به محتوای بیشتر و غنی‌تری عادت کرده، ممکن است کوتاه به نظر برسد. به علاوه، بازی برای جذب مخاطبان عمومی و خانواده طراحی شده و به ندرت چالش واقعاً دشواری پیش پای بازیکن می‌گذارد. بازیکنان کهنه‌کار و مشتاق تجربه‌ای سخت‌تر، ممکن است حس کنند بازی پتانسیل کامل خود را برای ارائه یک «حالت دشوار» واقعی رو نکرده است. از سوی دیگر، اگرچه بازسازی از نظر گرافیکی و سایر موارد بی‌نقص است، اما اضافه کردن محتوای کاملاً جدید و بهتر—مانند چند جهان دیگر یا باس‌فایت‌های اضافی—می‌توانست این ریمیک را از یک «بازآفرینی محترمانه» به یک «بازتعریف باشکوه» ارتقا دهد.

دسته خراب را به بغل دستی‌ات بده

تا فراموش نکردم این را هم بگویم که برای نخستین‌بار در سری پک من ورلد، حالت کُوآپ دونفره اضافه شده و باید بدانید بازیکن دوم Pac-Drone را کنترل می‌کند—یک دستیار شناور که با نشانگر خودش شلیک می‌کند و گاهی هم آیتم‌ها را می‌بلعد و کمی محیط دشوار مراحل را ایمن‌سازی می‌کند؛ ایده‌ای شبیه Co-Star در Galaxy 2 دنیای ماریو. درواقع باید گفت نقشِ اصلی بازی همچنان بردوش پک‌من است، بنابراین این کُوآپ بیشتر مناسب همراهیِ اعضای خردسال خانواده است تا تجربه‌ برابر.

ریمیک‌ها در صنعت بازی مثل پلی بین نسل‌ها عمل می‌کنند؛ آنها نوستالژی را احیا می‌کنند، دسترسی را برای بازیکنان جدید فراهم می‌کنند و گاهی با محتوای تازه، بازی را مدرن می‌کنند. بازی PAC-MAN WORLD Re-PAC 2 بخشی از موج ریمیک‌های Bandai Namco است – مثل Klonoa Phantasy Reverie Series  – که هدفش زنده کردن کلاسیک‌های فراموش‌شده است. اهمیتشان در این است که در دورانی که صنعت با هزینه‌های بالای توسعه (مثل بودجه ۲۰۰ میلیون دلاری برای AAAها) دست‌وپنجه نرم می‌کند، ریمیک‌ها راهی اقتصادی برای حفظ میراث هستند. اما این دومین ریمیک در سری (پس از Re-PAC اول)، نشان‌دهنده استراتژی Bandai Namco برای گسترش فرنچایز PAC-MAN است و تصور می‌کنم قرار است در سال‌های آینده تصویر بیشتری از این دایره زرد رنگ و خانواده کذایی‌اش ببینیم!